Regularna kontrola ciśnienia i tętna – jeżeli lekarz nie zaleci inaczej należy wówczas wykonywać codziennie pomiary ciśnienia tętniczego i tętna i zapisywać w dzienniczku łącznie z godziną pomiarów. Należy także zaznaczyć jeżeli w czasie pomiarów występowały jakieś niepokojące objawy np. uczucie nierównego bicia serca, zawroty głowy, uczucie uderzenia gorąca, itp. Ważne jest, aby wykonywać pomiary zgodnie z zasadami przedstawionymi w części ogólnej. Pomiary te mają bardzo duże znaczenie, ponieważ pozwoli to lekarzowi ustalić skuteczność i bezpieczeństwo stosowanych leków lub konieczności ich zmiany. O tym jak mierzyć prawidłowo ciśnienie opisano w zakładce: Zapobiegaj - co i jak badać
Pomiary masy ciała – oznacza to po prostu codzienne ważenie się. Należy zwrócić uwagę aby pomiary były wykonywane zawsze o tej samej porze, w tych samych warunkach tzn np. rano po oddaniu moczu, przed posiłkiem. Uzyskane wyniki zapisuj i przynieś na wizytę lekarska
Redukcja masy ciała – zawsze należy dążyć do osiągnięcia optymalnej masy ciała określanej za pomocą indeksu masy ciała , który wylicza się wg wzoru. = masa ciała w kg/ wzrost w metrach do kwadratu. Idealna masa ciała to indeks = 18,5-24,9 kg/m2 , nadwaga 25-29,9 kg/m2, a otyłość =>30 kg/m2 . Jednak w jakim stopniu powinniśmy zmniejszyć naszą masę ciała powinniśmy uzgodnić z lekarzem w trakcie wizyty. Nigdy nie należy dążyć do gwałtownej redukcji kilogramów, ponieważ może to być nawet niebezpieczne. Starając się schudnąć, skorzystaj z porad dietetycznych i wskazówek na temat aktywności fizycznej zamieszczonych na naszej stronie.
Regularna aktywność fizyczna – regularna, najlepiej codzienna aktywność fizyczna poprawia nasze samopoczucie, pozwala utrzymać odpowiednia masę ciała, a także oprócz zmniejszenia ryzyka zachorowania na choroby serca, poprawia także odporność. Informację na temat zalecanej aktywności, która musi być dostosowana dla każdego zostały również zostały opisane na naszej stronie (więcej informacji w zakładce Zapobiegaj – Aktywność fizyczna
Dostosowanie aktywności do stopnia wydolności – celem aktywności jest poprawa stanu zdrowia i wydolności fizycznej. Nigdy nie należy zaczynać od dużych aktywności i błędem jest wykonywanie takich wysiłków, które doprowadzają do objawów jak np. bardzo nasilona duszność, zawroty głowy, ból w klatce piersiowej, szybkie, nieustępujące bicie serca. Zazwyczaj wysiłek powinien być umiarkowany, tzn. taki, w trakcie którego Twój oddech staje się szybszy, ale jesteś w stanie rozmawiać pełnym zdaniem. Zawsze stopień aktywności ustal ze swoim lekarzem.
Regularna kontrola elektrolitów i parametrów nerkowych oraz wątrobowych – ogólnie można powiedzieć, że są to badania laboratoryjne wykonywane z próbki krwi. Poprzez elektrolity lekarz zazwyczaj rozumie oznaczenie stężenia sodu i potasu. Natomiast parametry nerkowe zazwyczaj odnoszą się do stężenia kreatyniny, ale także mocznika, a w przypadku wątroby to najczęściej tzw. transaminazy oznaczane skrótami ALT i AST. Dobrze jest się dopytać jakie wartości powinny budzić niepokój i konieczność kontroli lekarskiej. Co do częstości oznaczeń to zależy to od poprzednich wyników oraz stosowanych leków i innych chorób. W związku z tym należy dopytać lekarza jak często powinny być wykonywane takie badania
Regularna kontrola lekarska – podczas wizyty lekarskiej dobrze jest zaplanować kolejna wizytę lub ustalić kiedy powinniśmy się zgłosić kolejny raz do lekarza.
Regularne przyjmowanie leków – wydaje się to proste, jednak bardzo ważne znaczenie ma przestrzeganie schematu zaleceń i dawkowania leków. Nie należy, bez uzgodnienia z lekarzem, korygować dawek leków lub zmniejszać ich częstotliwość. Jeżeli pojawiają się jakieś nieodczuwane wcześniej objawy skontaktuj się pilnie z lekarzem i ustal dalsze postępowanie. Najlepiej dopytaj lekarza, jeżeli wprowadza nowy lek, czego możesz się spodziewać i co powinno Cię niepokoić.
Ograniczenie ilości płynów/bilans płynów/lub przyjmowanie płynów pod kontrolą wydzielanego moczu – w niektórych chorobach, zwłaszcza w niewydolności serca ważne, aby zwracać uwagę na ilości płynów w ciągu doby. Dotyczy to wszystkich płynów, a więc zwykłej wody, kawy, herbaty, soków, zup, jak również konieczne jest zwracanie uwagi na owoce, z których niektóre mogą zawierać dużą ilość wody. Nieprawdą jest , że spożywanie wody w dużych ilościach jest zawsze zdrowe. Spożywanie większych ilości płynów należy uzgodnić z lekarzem. Zazwyczaj w normalnych warunkach powinniśmy spożywać ok. 2l płynów. Natomiast u niektórych chorych, jak we wspomnianej niewydolności serca dochodzi do zatrzymywania wody w organizmie, pojawiają się obrzęki lub duszność przy niewielkich wysiłkach. Dlatego tak ważne jest, jeżeli lekarz zamieści takie zalecenie, aby zwracać uwagę i również mierzyć ile płynów przyjmujemy w trakcie doby, aby zachować równowagę, tzn. podobną ilość płynu przyjmowanego i wydalanego z moczem- czyli bilans płynowy. Trochę trudniejsze jest monitorowanie ilości moczu. Można oczywiście mierzyć ilość moczu np. w słoiku, ale prostszą metodą będzie codzienne ważenie, aby nie przegapić momentu, kiedy w naszym organizmie zacznie się zatrzymywać nadmierna ilość wody (patrz wyjaśnienie o lekach moczopędnych).
Dostosowanie dawki leków moczopędnych w zależności od cech retencji płynu – wyjaśnijmy jednak najpierw co to jest retencja płynów. Najczęściej dotyczy to zwłaszcza chorych z niewydolnością serca. Sytuacja ta oznacza, że w organizmie dochodzi do zatrzymywania wody. Objawia się to najczęściej obrzękami lub powiększeniem obwodu brzucha lub też pojawieniem się duszności podczas wysiłku. W takiej sytuacji dochodzi także do szybkiego tzn. 1-2 kg w 2-3 dni zwiększenia masy ciała, nie oznacza to jednak dodatkowych kilogramów, ale właśnie, że doszło do nagromadzenia się wody. Wówczas, po ustalenia wcześniej takiej zasady z lekarzem, należy na kilka dni zwiększyć (np. podwoić) dawkę leków zwiększających oddawanie moczu , aż sytuacja powróci do stanu poprzedniego.
Dieta niskocholesterolowa – wszystkie produkty pochodzenia zwierzęcego zawierają cholesterol. Jest go tym więcej, im więcej tłuszczu zawierają dane składniki. W związku z tym w miarę możliwości należy wybierać produkty, które nie zawierają dużej ilości tłuszczy. W tym celu należy czytać informacje zamieszczone na opakowaniach. Nie oznacza to, że nie należy spożywać w ogóle produktów pochodzenia zwierzęcego, ale warto zachować umiar.
Dieta cukrzycowa – jest do dieta dostosowana dla chorych z cukrzycą, której głównym założeniem jest piramida zdrowego żywienia. Zalecane jest, aby ogólny udział węglowodanów w diecie nie przekraczał 45-60% z unikaniem węglowodanów prostych (m.in. glukozy, galaktozy i fruktozy). W przygotowaniu diety ważne jest nie tylko unikanie nadmiernej ilości węglowodanów, ale również uwzględnianie składników o niskim indeksie glikemicznym. Indeks glikemiczny informuje o tym w jakim stopniu dany produkt podwyższa stężenie glukozy we krwi. Im jest niższy tym w mniejszym stopniu podwyższa stężenie glukozy we krwi. Jest to bardzo ważny parametr i powinniśmy zawsze sprawdzać jaki indeks mają poszczególne produkty. Więcej informacji znajdziesz w zakładce o diecie.
Ograniczenie cukrów prostych – cukry proste dostarczają szybką i łatwo przyswajalną dawkę energii, która jednak wystarcza na bardzo krótko. Wkrótce pojawia się uczucie głodu i zmęczenia. Nie zawierają one żadnych dodatkowych składników jak minerały czy witaminy, poprawiają jedynie smak. Glukoza – najbardziej powszechna postać cukrów prostych, występuje w znacznych ilościach w owocach, w tym również w sokach owocowych. Poza tym jest składnikiem wielu produktów spożywczych, m.in. pieczywa, płatków zbożowych, a także jogurtów, ryżu czy też makaronu. Fruktoza to inaczej cukier owocowy – występuje w wielu składnikach w tym w owocach, sokach owocowych, miodzie, ale również w warzywach korzeniowych (m.in. jest składnik cukru buraczanego). Galaktoza – jest to natomiast składnik laktozy. Znajdziemy ją m.in. w nasionach lnu i łodygach kukurydzy. Zbyt duże spożycie cukrów prostych jest niebezpieczne dla zdrowia. Prowadzi to do gwałtownego wzrostu glukozy we krwi, a co jest z tym związane trzustka zmuszana jest do nadmiernego uwalniania insuliny. Nadmiar tych cukrów zostaje w końcowym etapie przetworzony i odkładany w organizmie jako tkanka tłuszczowa. Najbardziej niebezpieczne dla zdrowia jest kupowanie i spożywanie cukrów przetworzonych, które możemy znaleźć w słodkich napojach, w słodyczach oraz wszelkich dosładzanych produktach spożywczych.
Dawkowanie insuliny wg. glikemii – w sytuacji kiedy po raz pierwszy włączono u Ciebie insulinę to początkowe dawkowanie musi ustalić lekarz i poinformować jak należy dalej postępować. Jeżeli natomiast insulina była stosowana w szpitalu, koniecznie przed wypisem dowiedz się jakie dawki były stosowane i jakie były pomiary wartości glikemii czyli cukru we krwi. Zwiększenie dawki insuliny powoduje obniżenie stężenia cukru, natomiast zmniejszenie na odwrót.
Ograniczenie spożycia alkoholu/całkowita abstynencja – należy pamiętać, że dotyczy to każdej postaci alkoholu, w tym także piwa, które często traktowane jest jako płyn obojętny. Jednak jedna butelka półlitrowa zawiera około 25 g czystego alkoholu. Upewnij się, czy obowiązuje Cię całkowita abstynencja, czy możliwe jest spożywanie alkoholu okazjonalnie. Pamiętaj, że działanie niektórych leków nasila się pod wpływem alkoholu, omów to ze swoim lekarzem.
